واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال

نمودار شاخص کل بورس ایران و واگرایی واضح RSI در یک سال گذشته

آموزش واگرایی ها در تحلیل تکنیکال

امروز با مبحث جذاب واگرایی ها در خدمت شما هستیم قصد داریم تا واگرایی معمولی را به زبان ساده بیان کنیم اما برای اون که به راحتی مبحث واگرایی ها درک بشن قصد داریم تا تعریف محاوره‌ای ارائه بدیم : به طور کلی زمانی که جهت حرکت اندیکاتور با جهت حرکت نمودار قیمت همسو نباشه ما میگیم که واگرایی داریم ؛ واگرایی به طور کلی دو دسته هست واگرایی مخفی و واگرایی معمولی ؛ واگرایی معمولی زمانی هست که حین حرکت صعودی ما نزول را در اندیکاتور تجربه می کنیم حال به دو صورت این اتفاق میوفته اول زمانی که حرکت به صورت پیوست سعودی و اندیکاتور به صورت پیوسته نزولی باشه دوم زمانی که بخواهیم قله های ماژور را با هم مقایسه کنید البته این اتفاق میتونه به صورت معکوس هم باشه یعنی در دره‌ها هم باشه در تصاویر زیر ما مثال هایی از واگرایی رو گفتیم

مشاهده میکنید که واگرایی چگونه به صورت مکرر واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال ریزش سهام رو هشدار داده بد نیست یادآوری کاربردی از اندیکاتور RSIداشته باشیم اگر بخواهیم در چند جمله به طور ساده سیگنال دهی این اندیکاتور را موشکافی کنیم.

1. سطح 30 و پایین تر این اندیکاتور سیگنال بسیار مناسبی جهت ورود داردخصوصا اگر در این مناطق اندیکاتور گارد صعودی داشته باشیم.
2. سطوح بین 30 تا 50 در صورت وجود گارد صعودی وضعیت مناسب ارزیابی میشود
3. در سطوح بین 50 تا 70محدوده هشدار بوده و باید بسیار با دقت وارد شد
4. قبل توضیح دادن سطح 70 به بالا ذکر این 2 نکته ضروری است
5. فرصت ها همیشه در بازار وجود دارند ذهن خود را بزرگ پرورش داده و خود را مانند شکارچی ای بدانید که ساعت ها در کمین شکار بزرگش مینشیند و می داند اگر تیرش خطا برود خودش شکار میشود ؛ شما نیز باید بدانید که همچون شکارچی در صورتی به اشتباه وارد سهمی شوید شکار ضرر های سنگین میشوید پس شاید نیاز باشد حتی هفته ها در کمین سهم بنشینید تا در نقطه صحیح شکار کنید.
6. بهترین بنیاد ها در شرایط نا مساعد تکنیکال میتوانند بدترین ضرر ها را نسیب شما کنند

در مورد سطوح بالای 70 توصیه این است که هر چقدر به سطح بالاتری برسیم ریسک ورود بالاتر است پس فقط در صورتی وارد شوید که نسبت به شرایط و انتخابتان حداکثر دقت را داشته باشید.

واگرایی ادامه دار

ممکن است واگرایی به صورت پیوسته باشد که این موضوع را مطرح کند که در حال نفس گیری یا تجدید قوا برای صعود کجدد میباشد ؛ چنین توجیهاتی آنهم در سطوح بالای RSIصرفا گول زدن خودتان است معمولا جو روانی بازار در این هنگام این گونه است که موج سنگینی از ورود افراد به سهم مورد نظر در حالی وجود دارد که به تازگی رالی صعودی وجود داشته نکته حائز اهمیت این است که معمولا اعتقاد به ریزش یا اصلاح وجود ندارد و همه با قطعیت از ادامه روند صعودی میگویند ؛ در این زمان معمولا سرمایه گذاران کلان در حال فروش سهام خود هستند و بعلت بالا رفتن حجم معاملات و افزایش تقاضای افراد قیمت گارد شدیدا صعودی دارد ( نظیر رشد های بالای 70 هزار واحد شاخص کل از تیر ماه ) سرمایه داران خرد خود را برنده بازی دانسته و نسبت به هر واکنش منفی از الفاظی چون سم پاش استفاده میکنند و ازعان دارند:(( خب شما اگر راضی نیستید بفروشید و بروید))کار تا جایی پیش میرود که همان تحلیل گران نیز تشویق میشوند تا مجددا به سهم ورود پیدا کنند و این وضعیت روانی یعنی آغاز عصر ریزش . چنین اتفاقی در مرداد ماه بورس ایران اتفاق افتاد که بعد از آن ریزش شدید سهام متاسفانه تا امروز پا بر جا بوده و همچنان ضرر های بزرگی به سهام داران وارد میشود.

نمودار شاخص کل بورس ایران و واگرایی واضح RSI در یک سال گذشته

قطعا تاریخ بهترین آموزگار است ؛ جالب است بدانید در سال 1392(2013) چنین اتفاقی رخ داده بود که موجب سقوط نفس گیر و تاریخی ( از نظر زمانی ) شاخص کل بورس بود سقوطی که 2سال به طول انجامید تصویر این ریزش برای شما عزیزان قرار داده شده

واگرایی در بورس چیست؟

ساعد نیوز: واگرایی در تحلیل تکنیکال زمانی اتفاق می افتد که قیمت یک واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال سهم و اندیکاتور بر خلاف جهت یکدیگر حرکت کنند و این نشان دهنده ضعف یک روند می باشد. در نتیجه قیمت یک سهم به انتهای روند خود میرسد و تمایل به تغییر روند دارد در این حالت می‌گوییم واگرایی در بورس رخ داده است.

واگرایی در تحلیل تکنیکال زمانی اتفاق می افتد که قیمت یک سهم و اندیکاتور بر خلاف جهت یکدیگر حرکت کنند و این نشان دهنده ضعف یک روند می باشد. در نتیجه قیمت یک سهم به انتهای روند خود میرسد و تمایل به تغییر روند دارد در این حالت می گوییم واگرایی در بورس رخ داده است. همچنین از واگرایی ها می توان برای شناسایی سطوح مهم قیمت سهم از جمله سطوح حمایت و مقاومت استفاده نمود. اگر واگرایی صحیحی در بورس اتفاق بیفتد به احتمال زیاد شاهد برگشت قیمت سهم خواهیم.در حقیقت می توان گفت واگرایی زمانی اتفاق می افتد که خریداران و فروشندگان در تصمیم خود دچار تردید می شوند.

از اندیکاتور هایی که برای شناسایی واگرایی در بورس استفاده می شود می توان از اندیکاتورهای مکدی (MACD)، آر اس آی (RSI)، سی سی آی (CCI) و … نام برد. از بین اندیکاتور هایی که برای شناسایی واگرایی در تحلیل تکنیکال استفاده می شود اندیکاتور مکدی یکی از بهترین اندیکاتورها برای شناسایی واگرایی در بورس می باشد.

واگرایی و انواع واگرایی:

واگرایی ها به سه دسته تقسیم می شوند،

1. واگرایی زمانی
2. واگرایی مخفی
3. واگرایی واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال معمولی

در نظر داشته باشید که واگرایی مخفی و معمولی از مهم ترین بخش های این مبحث می باشند.واگرایی نشان از تضعیف شدن معاملات و امکان بازگشت قوی آن می باشد، این ویژگی یکی از مهم ترین تحلیل های تکنیکال برای سیگنال ورود و سیگنال خروج از سهام ها و ارزهای دیجیتال می باشد. با دانستن کامل این مطلب درصد موفقیت در ترید یا معاملات قوی می شود.

واگرایی معمولی (Regural Divergence ) :

خود این واگرایی معمولی به دو دسته واگرایی مثبت و واگرایی منفی تقسیم می شود. واگرایی معمولی منفی : زمانی به وجود می آید که قیمت سقف جدیدی تشکیل می دهد ، اما اندیکاتور موفق نمی شود که سقف جدیدی بالاتر از سقف قبلی تشکیل دهد. همان طور که در مثال پایین مشاهده می کنیم (نمودار ساعتی سهم خساپا ) واگرایی منفی (RD) وجود دارد. قیمت سقف جدید تشکیل داده در حالی که اندیکاتور موفق به این کار نشده است و به وجود آمدن این حالت خودش می تواند هشداری باشد مبنی برای اینکه کنترل ریسک صورت بگیرد چون امکان نزول بازار توسط اندیکاتور MACD تایید شده است.

برای معامله گران سفته باز (منظور از سفته بازارن ، افرادی است که به فکر بدست آوردن سود در بازه زمانی کوتاه مدت هستند) این واگرایی منفی نشانه ای از این می باشد که روند بازار وارد یک فاز نزولی جدید می شود و در نتیجه چشم انداز معاملاتی را مطلوب برانداز نمی کنند.

واگرایی معمولی مثبت : این نوع واگرایی در روند نزولی به وجود می آید و به این صورت است که قیمت موفق به تشکیل کف جدید ، پایین تر از کف قبلی خود می شود اما اندیکاتور نمی تواند کف جدید بسازد. نمودار زیر این مطلب را به خوبی نشان می دهد. نمودار بالا نمودار ساعتی سهم خساپا است. همان طور که مشخص است بعد از مشاهده واگرایی مثبت در اندیکاتور در حالی که قیمت سهم روند نزولی دارد، شاهد صعودی شدن روند و رشد سهم هستیم .

واگرایی مخفی : این نوع از واگرایی معمولا زمانی تشکیل می شود که قیمت در حال اصلاح شدن خودش می باشد. این واگرایی به دو دسته

الف : واگرایی مخفی مثبت : زمانی به وجود می آید که قیمت موفق می شود کفی بالاتر از کف قبلی خودش تشکیل بدهد اما اندیکاتور یک کف پایین تر از کف قبلی خودش تشکیل می دهد. در شکل زیر به خوبی تناقض بین قیمت و اندیکاتور را مشاهده می کنید.

همان طور که مشخص است در شکل ، روند شکل صعودی به خودش پس از مشاهده واگرایی مخفی مثبت در نمودار قیمت به خود گرفته است.

واگرایی مخفی منفی : این حالت که طی یک روند نزولی به وجود می آید، قیمت قدرت اینکه به سقف قبلی خودش برسد را ندارد اما اندیکاتور موفق می شود که یک سقفی بالاتر از سقف قبلی خودش بزند. که موضوع خودش می تواند به عنوان هشداری برای ریزش سهم باشد که باید در نظر داشته باشیم.

همان طور که در تصویر مشخص است، قیمت موفق نشده سقف جدیدی بسازد در نتیجه، وارد یک روند نزولی شده است.(با فلش در شکل مشخص شده است).

واگرایی زمانی TD

در واگرایی قیمت، بین حرکت قیمت و اندیکاتور تضاد بوجود می آید، اما در واگرایی زمانی، میان قیمت و زمان اختلاف حرکت بوجود می آید. در این مدل از واگرایی، اصطلاحا قیمت در حرکت اصلاحی خود نسبت به حرکت قبلی ضعیف و ناتوان شده و نتوانسته سقف یا کف جدید بزند.

حال واگرایی زمانی به 2 دسته تقسیم می شود:

واگرایی زمانی معمولی (RTD): در این واگرایی تعداد کندل های حرکت اصلاحی بیشتر از تعداد کندل های حرکت قبلی هستند. این شرایط نشان دهنده ضعیف شدن معامله گران در حرکت اصلاحی می باشد. در این شرایط، می بایست دنبال قیمت و یا الگویی مناسب برای معامله در جهت روند اصلی بازار باشیم.

واگرایی زمانی هوشمند (STD) در این واگرایی تعداد کندل های حرکت اصلاحی کمتر از تعداد کندل های حرکت قبلی می باشند، اما میزان اصلاح زمانی نسبت به اصلاح قیمتی بیشتر می باشد. به عبارت ساده، معامله گران در اصلاح قیمتی، در یک مدت زمان بیشتر می توانند مسافت کمتری را نسبت به حرکت قبل خود بروند.

تاثیر حجم معاملات و زمان در تحلیل تکنیکال

حجم، عبارت است از تعداد معاملات خرید و فروشی که در یک بازه زمانی (مثلا یک روز کاری) انجام می شود. به دلیل اینکه ممکن است گاهی حتی الگوهای معتبر و قابل اطمینان نیز به درستی عمل ننمایند، حجم معاملات می تواند به عنوان ابزار دیگری برای تشخیص و تایید آنچه که در بازار و به صورت ویژه در الگوی مورد نظر اتفاق می افتد، بکار گرفته شود؛ به عبارت دیگر از حجم معاملات می توان جهت تصدیق و یا مردود دانستن الگوهای مختلف بازار استفاده نمود (شکل).

شکل 1. در این نمودار با بررسی رفتار حجم تشکیل الگوی سر و شانه تأیید شده است.

اعتقاد بر این است که حجم می بایست در جهت قیمت افزایش پیدا کند. اگر روند غالب قیمت به طرف بالاست، حجم می بایست در حرکات مثبت واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال سنگین تر (بیشتر) و در حرکات منفی سبک تر (کمتر) باشد و بالعکس در روند نزولی حجم می بایست در ریزش سنگین تر (بيشتر) و در رویش سبک تر (کمتر) باشد.

شکل 2: در یک روند صعودی حجم در هنگام رویش افزایش و در هنگام ریزش کاهش می یابد.

این قضیه از نگاه عقل و منطق نیز صحیح به نظر می رسد چون در روند صعودی، تعداد خریداران می بایست بیشتر از تعداد فروشندگان و در روند نزولی، تعداد فروشندگان بیشتر از تعداد خریداران باشد. اما اگر حجم در جهت قیمت افزایش نیابد این می تواند اخطاری باشد مبنی بر اینکه روند، قوت و رمق خود را از دست داده و ممکن است به زودی تثبیت قیمت یا شاید یک بازگشت قیمت اتفاق بیافتد. برای مثال اگر در یک روند صعودی همزمان با افزایش قیمت، حجم معاملات شروع به کم شدن کند لیكن در انتهای موضعی قیمت حجم افزایش یابد (در مقایسه با حجم معاملات در زمان افزایش قیمت ) می توان این موضوع را زنگ خطری مبنی بر کمرنگ شدن قدرت خریداران و قوی تر شدن جناح فروشندگان دانست؛ یعنی اخطار تضعیف روند و یا حتی بازگشت آن.

عکس این حالت نیز در روند نزولی قیمت درست است. اگر حجم معاملات در هنگام نزول قیمت (که در اثر فروش های عمده به وجود می آیند) شروع به کم شدن کند و معاملات بیشتری روی رالی ها اتفاق بیافتد، نشانگر این است واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال که روند قیمت مورد تردید واقع شده و خریداران شروع به مطرح کردن نقش خود کرده اند. در جدول زیر حالات مختلف رفتار قیمت و حجم را مشاهده می نمایید:

حالات مختلف رفتار قیمت و حجم

به طور کلی حالتی که نشانگرهای تکنیکال مانند حجم معاملات در جهت عکس قیمت حرکت می کند، واگرایی نامیده می شود (شکل 3). این موضوع یکی از دلایلی است که حجم در زمان تردید و بی تصمیمی بازار تمایل به کم شدن دارد. در زمان حرکات فرعی بازار، اغلب معامله گران از خرید و فروش خودداری می کنند و ترجیح می دهند منتظر بمانند تا در صورت تشخیص یک روند نزولی در آینده سهم، هر چه زودتر با فروش، از آن موقعیت فرار کنند. به غیر از این موضوع که در مواقع بی تصمیمی بازار معمولا حجم معاملات کم می شود، بررسی حجم معاملات در دوران بی تصمیمی می تواند نشانه هایی از روند آتی قیمت باشد؛ به این صورت که با مقایسه قدرت خریداران و فروشندگان می توان غلبه یک گروه بر دیگری را حدس زد. مشاهده اینکه آیا در روزهای مثبت حجم سنگین تری وجود دارد یا در روزهای منفی، می تواند برای موضع گیری در دوره حرکت نوسانی قیمت (و یا حتی شکل گیری الگوی آینده) مناسب باشد. منظور این است که اگر حجم معاملات بیشتری در روزهای مثبت وجود داشته باشد (نسبت به روزهای منفی)، احتمالا خریداران جدی تر هستند و وضعیت محتمل برای آینده بازار یک صعود به سمت بالا است. عکس این موضوع نیز درست است. اگر حجم در روزهای منفی سنگین تر است، بازار با احتمال بیشتری به سمت پایین سقوط می کند.

شکل 3: واگرایی بین قیمت و حجم موجب شکست خط روند شده است.

با توجه به مطالب بالا، حجم در اغلب اوقات می تواند نشانه واضحی از بازگشت های بالقوه را فراهم سازد، مخصوصا زمانی که به عنوان یکی از محاسبات نواحی حمایت و مقاومت در نظر گرفته شود. مهم ترین مفهوم حجم در نواحی بازگشتی این است که به دنبال یک حداکثر آن باشیم. زمانی که یک میله حجمی بسیار بزرگ را مشاهده کردیم، چه در هنگام صعود قیمت و چه در هنگام نزول قیمت، بایستی فرض کنیم که قیمت دچار خستگی و بی رمقی شده است. البته به این نکته توجه کنید که بازگشت نیز بایستی در نزدیکی این نقطه خستگی رخ دهد. گرچه تشکیل یک میله حجمی بلند در ناحیه بازگشتی، همیشه موجب بازگشت نمی شود لیکن وجودش در این ناحیه، احتمال تغییر روند را افزایش می دهد. در نتیجه آگاهی در مورد چنین پدیده ای از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که آن مهم ترین و جدی ترین نشانه بازگشت قیمت محسوب می شود.

نقش مؤلفه زمان در تحلیل تکنیکال

بسیاری از مفاهیم تحلیل تکنیکال روی تغییرات قیمت نسبت به زمان تمرکز دارند. به تأثیر زمان در نمودار های زیر توجه کنید: هر کدام از این دو نمودار افزایش قیمت سهم از ۲۵ تا حدود ۴۵ دلار را نشان می دهد. شکل نخست افزایش پیوسته قیمت سهام شرکت Merck در یک دوره ۱۲ ماهه را نشان می دهد. این نمودار نشان می دهد که سهامداران دائما از حرکت صعودی ارزش سهم اطمینان داشته اند.

سهام شرکت Disney

همان گونه که در شکل دوم مشاهده می کنید قیمت سهام شرکت Disney هم از حدود ۲۵ تا ۴۵ دلار حرکت کرده است، ولی این رشد در دو مرحله اتفاق افتاده است. این نشان می دهد که در دو وضعیت ویژه، سرمایه گذارها باور کرده اند که قیمت سهم باید به بالا حرکت کند. ولی به دنبال رشد اول، یک بازه زمانی باید بگذرد تا سرمایه گذارها قیمت جدید را باور کنند و آنگاه سهم آماده حرکت صعودی بعدی شود.

توقف موقتی بعد از رشد سریع اول در قیمت Disney یک اتفاق عادی محسوب می شود، چرا که مردم با پذیرش آنی قیمت جدید مشکل دارند، ولی پس از گذشت زمان آن را می پذیرند. سهمی که روزی گران قیمت به نظر می رسید، امکان دارد یک روز به واسطه تغییرات تدریجی در انتظارات سهامداران، ارزان به نظر بیاید . یکی از مزیت های جالب نمودارهای نقطه و رقم نیز همین مطلب است، زیرا این نمودارها گذر زمان را به طور کلی نادیده می گیرند و فقط تغییر در قیمت را نشان می دهند.

منبع: کتاب مرجع کامل تحلیل تکنیکال در واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال بازارهای سرمایه نوشته دکتر علی محمدی

راه های استفاده از واگرایی های صعودی و نزولی در بازار ارز دیجیتال

واگرایی یک نوع الگو است که در نمودارهای قیمت کریپتو مشاهده می‌شود و نشان دهنده در پیش بودن تغییر روند است. واگرایی معمولی یا کلاسیک در پایان یک روند مشاهده می‌شود و واگرایی مخفی در انتهای دوره تحکیم روند مشاهده می‌شود.

معمولاً هر دو مدل واگرایی زیاد در نمودارهای کریپتو مشاهده می‌شوند. تریدرهای هوشیاری که این واگرایی‌ها را تشخیص دهند، می‌توانند فرصت‌های سرمایه گذاری را پیدا کنند.

واگرایی چیست؟

واگرایی یک نوع الگوی تحلیل تکنیکال است که وقتی قیمت یک ارز دیجیتال در جهت مخالف یک اندیکاتور تکنیکال یا مخالف داده‌های دیگر حرکت کند، روی نمودارهای قیمت مشاهده می‌شود. واگرایی هشداری است که نشان می‌دهد روند کنونی در حال تضعیف است و ممکن است تغییر کند.

واگرایی سیگنال می‌دهد که ممکن است به زودی شاهد حرکت منفی یا مثبت قیمت باشیم. واگرایی مثبت (گاوی) سیگنال می‌دهد که ممکن است به زودی قیمت افزایش پیدا کند. واگرایی منفی (خرسی) سیگنال می‌دهد که ممکن است به زودی قیمت کاهش پیدا کند.

زمانی که واگرایی مثبت روی نمودارهای معاملاتی مشاهده می‌شود، تریدرهایی که در حال حاضر در پوزیشن Short (فروش) هستند، تصمیم به خروج از پوزیشن و بستن آن می‌گیرند. تریدرهایی که در پوزیشن long هستند آماده می‌شوند که به پوزیشن خودشان اضافه کنند چون واگرایی مثبت سیگنالی است که نشان می‌دهد ممکن است به زودی شاهد اوج گیری قیمت باشیم.

دو نوع واگرایی وجود دارد که می‌توانند نشان دهنده در پیش بودن حرکت صعودی باشند. واگرایی کلاسیک یا معمولی، متداول ترین نوع است. تشخیص واگرایی مخفی سخت تر است اما می‌تواند الگویی قدرتمند باشد که در پیش بودن تغییر روند را نشان می‌دهد.

واگرایی کلاسیک یا معمولی چیست؟

واگرایی کلاسیک زمانی رخ می‌دهد که قیمت واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال یک ارز دیجیتال بالاتر رفته و قله بالاتری تشکیل می‌دهد اما اندیکاتور قله پایین تری را شکل می‌دهد.

در تصویر بالا، بیت‌کوین به ایجاد رکوردهای اوج جدید ادامه می‌دهد. اما اندیکاتور شاخص نسبی قدرت (RSI) یکسری قله پایین تر را تشکیل می‌دهد. این نشانه‌ای نزولی از مومنتوم بازار است و نشان می‌دهد که ممکن است به زودی شاهد تغییر روند از صعودی به نزولی باشیم.

ممکن است همین اتفاق در جهت مخالف نیز رخ دهد.

در مثال بالا، بیت‌کوین در حال تجربه کردن یک اصلاح است و قیمت آن همچنان نزولی است. اما اندیکاتور MACD کف‌های بالاتری ایجاد می‌کند که این موضوع نشان می‌دهد مومنتوم نزولی تضعیف شده و به زودی یک روند صعودی شروع خواهد شد. طی چند هفته بیت‌کوین حدود 20 درصد صعود پیدا می‌کند.

واگرایی مخفی چیست؟

واگرایی مخفی زمانی ایجاد می‌شود که قیمت یک ارز دیجیتال کف بالاتری ایجاد می‌کند و همزمان اندیکاتوری، یک کف پایین تر شکل می‌دهد. معمولاً واگرایی مخفی را می‌تواند جزء واگرایی‌های مخفی خرسی یا گاوی دسته بندی کرد.

مثلاً واگرایی مخفی گاوی در حین اصلاح روندی صعودی و زمانی که قیمت یک ارز کف بالاتری تشکیل می‌دهد، رخ می‌دهد. اما اوسیلاتور همچنان یک کف پایین تر شکل می‌دهد. این مسئله معمولاً یعنی تداوم روند صعودی به تریدرها نشان می‌دهد که باید سودشان را محقق کنند.

از طرفی واگرایی مخفی خرسی برعکس است. یعنی نرخ یک دارایی قله پایین تری تشکیل می‌دهد اما اوسیلاتورها قله بالاتری را نشان می‌دهند. این سیگنال معکوس شدگی روند است که در آن تریدر باید در اسرع وقت حد توقف را فعال کرده و موجودی را بفروشد.

در تصویر بالا اتریوم در حال تحکیم است و به تدریج حرکتی افقی را شروع می‌کند و کف بالاتری تشکیل می‌دهد. همزمان، اندیکاتور استوکستیک یک کف پایین تر تشکیل می‌دهد. این یک واگرایی مخفی گاوی است و نشان می‌دهد که به زودی شاهد شکل گیری یک افزایش قیمت هستیم. همانطور که مشخص است، اتریوم در چند هفته بعد حدود 90 درصد افزایش بها پیدا کرد.

واگرایی مخفی می‌تواند سیگنال اصلاحی عمیق تر هم باشد.

پس از یک صعود ضعیف بعد از اصلاح می ‌2021، اتریوم یک الگوی واگرایی مخفی خرسی ایجاد می‌کند. اتریوم یک قله پایین تر روی نمودار تشکیل می‌دهد و همزمان اندیکاتور MACD یک قله بالاتر تشکیل می‌دهد. این شرایط نشان می‌دهد که ممکن است به زودی شاهد تداوم روند نزولی باشیم. مدتی بعد، اتریوم 35 درصد ریزش می‌کند.

چه زمانی از واگرایی مخفی یا معمولی استفاده کنیم

تفاوت بین واگرایی مخفی و معمولی بسیار ظریف است.

معمولاً واگرایی معمولی در پایان یک روند طولانی مدت ایجاد شده و نشان دهنده فاز اصلاحی جدید است. واگرایی مخفی معمولاً در انتهای دوره تحکیم رخ داده و سیگنال می‌دهد که به پایان تحکیم نزدیک هستیم و روند اصلی تداوم خواهد یافت.

واگرایی معمولی در انتهای یک روند طولانی استفاده می‌شود و واگرایی مخفی در انتهای تحکیم.

واگرایی مخفی با مدل معمولی چه تفاوتی دارد؟

واگرایی مخفی از نظر محل الگو، با واگرایی معمولی تفاوت دارد. واگرایی مخفی در روند جاری رخ می‌دهد و نشان دهنده پایان مرحله تحکیم در روند بزرگتر است. به این دلیل این واگرایی را مخفی می‌نامیم که افراد آموزش ندیده و غیرماهر قادر به تشخیص آن نیستند.

در تصویر بالا، یک روند صعودی قوی در نمودار بیت‌کوین مشاهده می‌کنیم. دو نمونه واگرایی مخفی صعودی در میانه این روند صعودی مشاهده می‌شود. اولی چهارم فوریه 2021 رخ داده است. اندیکاتور RSI یک کف پایین تر تشکیل داده و قیمت بیت‌کوین یک کف بالاتر تشکیل می‌دهد. این مسئله نشان دهنده خاتمه دوره تحکیم کوچک است چون بیت‌کوین باز هم صعود می‌کند.

سپس، بین دهم و چهاردهم فوریه یک تحکیم دیگر رخ می‌دهد. باز هم RSI یک کف پایین تر تشکیل می‌دهد و قیمت بیت‌کوین یک کف بالاتر. این واگرایی مخفی نشان دهنده خاتمه دوره اصلاح کوچک و بالاتر رفتن قیمت بیت‌کوین است.

با خسته شدن روند کنونی، واگرایی نزولی شکل می‌گیرد که نشان می‌دهد ممکن است به زودی خط روند پایین تر برود. از 19 تا 21 فوریه، قیمت بیت‌کوین یکسری قله بالاتر شکل می‌دهد اما RSI همزمان به قله‌های پایین تر اشاره دارد که این مسئله نشان دهنده تضعیف مومنتوم و نزدیک بودن معکوس شدن روند است. پس از آن، بیت‌کوین 25 درصد دیگر اصلاح می‌شود.

واگرایی مخفی در هر دو جهت خرسی و گاوی رخ می‌دهد. مثال بالا با استفاده از بیت‌کوین نمونه خیلی خوبی از واگرایی مخفی گاوی است.

یک تریدر خبره می‌تواند از واگرایی خرسی مخفی هم برای تشخیص اینکه چه موقع ممکن خط روند حرکت نزولی را ادامه دهد، استفاده کند. این مسئله زمانی که بازارهای کریپتو اصلاح را تجربه می‌کنند مفید است واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال هر چند تریدرهای معمولی مطمئن نیستند که آیا اصلاح عمیق تر خواهد بود یا خیر.

در تصویر بالا، وقتی بیت‌کوین در اواخر مارس 2021، اصلاح بیشتری را تجربه می‌کند، واگرایی مخفی خرسی شکل می‌گیرد. روی نمودار یک قله بالاتر توسط RSI شکل گرفته و همزمان نمودار قیمت بیت‌کوین قله پایین تری تشکیل داده است. این یک سرنخ است که نشان می‌دهد ریزش بیشتری در راه است. مدتی بعد قیمت بیت‌کوین ظرف دو روز حدود 12 درصد ریزش می‌کند.

چگونه واگرایی‌های مخفی را تشخیص دهیم؟

ممکن است تشخیص واگرایی مخفی برای افراد آموزش ندیده سخت باشد اما با کمی تمرین می‌توانید واگرایی را تشخیص داده و از آن برای اجرای معامله به نفع خودتان استفاده کنید. همچنین امکان تشخیص واگرایی معمولی و مخفی روی همه بازه‌های زمانی نمودارهای کریپتو وجود دارد بنابراین فرصت‌های زیادی برای تمرین تشخیص این واگرایی روی نمودارهای کریپتو وجود دارد.

یکی از نکات کلیدی برای دیدن واگرایی، استفاده از یک اندیکاتور تکنیکال است. اکثر اوسیلاتورها برای انجام این کار قابل استفاده هستند اما دقت داشته باشید که افزودن اوسیلاتورهای بیشتر روی نمودار معادل با مطمئن تر شدن سیگنال نیست. اوسیلاتور یا ابزاری را انتخاب کنید که با آن راحت تر هستید. صرف نظر از اندیکاتور انتخابی، همان اندیکاتور می‌توان به شما برای تشخیص واگرایی‌های مخفی و معمولی کمک کند.

ما در چند مثال بالا از RSI استفاده کردیم. در مثال‌های بعدی استفاده از MACD و استوکستیک‌ها را نمایش می‌دهیم که دو مورد از پرکاربردترین ابزارها برای تشخیص واگرایی هستند.

واگرایی مخفی با استفاده از MACD

توضیحات را با اندیکاتور MACD شروع می‌کنیم که همانطور که اشاره شد سه بخش دارد:

هنگام استفاده از MACD برای تشخیص واگرایی‌ها، می‌توانید از هر یک از این سه بخش استفاده کنید. برای تشخیص واگرایی نیازی به هر سه بخش ندارید. ما در اینجا متمرکز بر خط MACD خواهیم شد. توصیه می‌کنیم که خط MACD را روی نمودار پررنگ تر کنید تا راحت تر آن را تشخیص دهید.

در مرحله بعد، جهت روند را مشخص کنید. اگر روند صعودی است، در این صورت باید به دنبال واگرایی گاوی مخفی باشیم یعنی خط MACD یک کف پایین تر تشکیل می‌دهد و نمودار قیمت یک کف بالاتر. اگر روند نزولی باشد، در این صورت به دنبال واگرایی مخفی خرسی هستیم که در آن خط MACD یک قله بالاتر تشکیل می‌دهد و خط قیمت یک قله پایین تر.

در این تصویر مثالی از نمودار قیمت یک ساعته از مارس 2021 را داریم. پس از شکل گیری کف قیمت در 25 مارس، بیت‌کوین شروع به صعود می‌کند. تحکیم بین 27 تا 28 مارس رخ می‌دهد. 28 مارس خط MACD کف‌های پایین تری نسبت به 27 مارس شکل می‌دهد - و با این حال قیمت بیت‌کوین بالاتر است. این شرایط نشان دهنده در پیش بودن یک اوج قیمت دیگر است. وقتی تحکیم خاتمه پیدا کند، بیت‌کوین در دو روز بعد 9 درصد افزایش بها پیدا می‌کند.

تشخیص واگرایی‌های مخفی با استفاده از استوکستیک‌ها

اوسیلاتور استوکستیک (که در بعضی پکیج‌ها به آن استوکستیک کند گفته می‌شود) یک اوسیلاتور سه ورودی است که دو خط چاپ می‌کند. معمولاً مقادیر ورودی این اندیکاتور 15-5-5 است اما 14-3-3 هم مفید است.

با افزایش ضخامت خط %K می‌توان آن را راحت تر تشخیص داد.

در قسمت بالا مشاهده می‌کنید که اتریوم در نمودار 1 ساعته ژوئن 2021 روی روند نزولی قفل شده است. از 15-7 ژوئن یک واگرایی مخفی خرسی روی نمودار دیده می‌شود چون اوسیلاتور استوکستیک قله بالاتری تشکیل می‌دهد و اتریوم قله‌ای پایین تر.

این الگو نشان می‌دهد که تحکیم روند نزولی به پایان رسیده و ممکن است اتریوم همچنان ریزش کند. همانطور که مشاهده می‌شود، اصلاح قیمت اتریوم شدت گرفته و در دو روز بعد، این ارز دیجیتال حدود 20 درصد ارزش خود را از دست داده است.

به کار بستن واگرایی مخفی برای تحلیل تکنیکال کریپتو

یادگیری تشخیص الگوهای واگرایی مخفی کار سختی نیست - به خصوص وقتی میزان رخ دادن واگرایی مخفی روی نمودارهای کریپتو را در نظر بگیریم. در ادامه مطلب راهنمای گام به گام اجرای معامله را خواهیم داشت.

مرحله اول: فیلتر کردن معاملات

واگرایی مخفی الگویی است که پایان دوره تحکیم قیمت را نشان می‌دهد. برای بیت‌کوین، این واگرایی نشان دهنده تداوم روند قبلی است. برای اینکه حداکثر بهره را از معامله ببرید، به دنبال الگوی واگرایی مخفی در واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال روند بزرگتر باشید.

مثلاً اگر روند بزرگتر صعودی است، به دنبال واگرایی مخفی گاوی (صعودی) باشید. وقتی الگوی واگرایی مخفی گاوی را شناسایی کردید، از آن به عنوان سیگنال خرید استفاده کنید. در روند صعودی، الگوهای واگرایی مخفی خرسی را نادیده بگیرید.

در یک روند نزولی عکس این کار را انجام دهید: به دنبال واگرایی مخفی خرسی باشید و الگوهای گاوی را نادیده بگیرید. وقتی الگوی واگرایی مخفی خرسی را پیدا کردید، به دنبال فروش باشید.

زمانی که الگوی واگرایی مخفی با جهت روند بزرگتر بازار تطبیق داشته باشد، سیگنال مطمئن تری دارید.

مرحله دوم: مشخص کردن حد ضرر

پس از تشخیص یک واگرایی مخفی که با روند بزرگتر بازار تطبیق دارد، وقت تنظیم پارامترهای معامله است. الگوهای واگرایی برای تشخیص تغییر روند پیش رو بسیار مفید هستند اما برای تشخیص زمان تغییر روند، چندان مطمئن نیستند. بنابراین باید کمی صبر کنید. نباید اجازه دهید که حرکات معمولی بازار معامله شما را برهم بزنند.

پس از تشخیص واگرایی مخفی، حد ضرر را درست در مرز نوسان قیمت شدید اخیر قرار دهید. در رابطه با واگرایی مخفی خرسی، حد ضرر را پایین کف سوئینگ قرار دهید جایی که سیگنال خرید مشخص شده است. در واگرایی مخفی خرسی، حد ضرر را بالای قله سوئینگ قرار دهید، جایی که سیگنال فروش شکل گرفته است.

مرحله سوم: مشخص کردن هدف

همانطور که در جریان هستید، ممکن است بازار با نرخ سرسام آوری حرکت کند. تریدرهایی که به دنبال سود بی انتها هستند، معاملاتی با پایان باز و بدون برنامه خروج اجرا می‌کنند اما توصیه ما این است که متفاوت فکر کنید.

اگر بر حسب بازه‌های زمانی کوتاه تر مثل 1 یا 2 ساعت معامله می‌کنید، مشخص کنید که چه موقع ممکن است بخشی از معامله یا کل آن را حذف کنید. به عنوان یک قانون کلی، بهتر است حداقل دو برابر فاصله با حد توقفتان را هدف بگیرید. مثلاً اگر حد توقف ضرر شما 100 اتر است، حداقل 200 اتر را هدف بگیرید. اگر خوش شانس بودید و قیمت به نفع شما حرکت کرد، واگرایی کلاسیک را که نشان دهنده نزدیک بودن پایان روند است، در نظر داشته باشید.

محدودیت‌های واگرایی مخفی

با کمی تمرین، می‌توانید الگوهای واگرایی را روی نمودارهای کریپتو پیدا کنید اما یکسری محدودیت وجود دارد که باید مراقب آنها باشید.

اول اینکه، تشخیص الگوهای واگرایی روی نمودارهای گذشته کار راحتی است اما تشخیص آنها در لحظه ممکن است سخت باشد چون وضعیت احساسی بازار باعث می‌شود که نسبت به جهش صعودی خوشبین باشید اما بعد متوجه شوید که این جهش یک واگرایی مخفی خرسی بوده است. سعی کنید احساسات خودتان را از بازار حذف کنید. داشتن دید احساسی می‌تواند تحلیل شما را خراب کند.

دوماً زمانی که واگرایی مخفی در مراحل بعدی یک روند رخ می‌دهد، نسبت ریسک به سود چندان مطمئن نیست. بخش عمده‌ای از روند طی شده و زمانی که منتظر واگرایی قیمت و اوسیلاتور هستید، در بدترین نقطه قیمت وارد روند شده اید.

در نهایت اینکه، الگوهای قیمت برای ارزهای دیجیتال کوچکتر به اندازه آنچه برای بازارهای بزرگتر مثل بیت‌کوین و اتریوم مشاهده می‌شود مطمئن نیستند. خریداران و فروشندگان کمتری به یک بازار کوچک علاقمند هستند و همین موضوع آن را در معرض نوسان و تیک‌های نامطلوب قرار می‌دهد.

نتیجه گیری

واگرایی‌های مخفی خرسی و گاوی، الگوهایی قدرتمند هستند که در پایان دوره تحکیم مشاهده می‌شوند و نشان دهنده تداوم روند اصلی بازار هستند. این الگوها در بازار بیت‌کوین، اتریوم و سایر ارزهای دیجیتال زیاد مشاهده می‌شوند در نتیجه یادگرفتن آنها راحت تر است.

اما تشخیص این الگوها به صورت لحظه‌ای می‌توان سخت باشد. بعلاوه، اگر واگرایی مخفی در اواخر روند تشخیص داده شود، معمولاً چنین روندی خیلی امیدبخش نیست.

کلید موفقیت برای اجرای معامله بر اساس واگرایی مخفی، فیلتر کردن معاملات در جهت روند کلی تر است. همیشه جو بازار را تحلیل کنید و بهتر است برای تأیید سیگنال‌ها، از یک اندیکاتور مومنتوم دنبال کننده روند استفاده کنید.

واگرایی (Divergence)

واگرایی، اصطلاحی است که در تحلیل تکنیکال به کار برده می‌شود.

واگرایی (به انگلیسی Divergence) زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک دارایی در خلاف جهت یک اندیکاتور تکنیکال، مانند اسیلاتور، یا برخلاف سایر داده‌ها حرکت کند.

واگرایی هشدار می‌دهد که روند فعلی قیمت ممکن است در حال تضعیف‌شدن باشد و در برخی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.

واگرایی دو نوع مثبت و منفی دارد.

واگرایی مثبت بیانگر امکان حرکتی بالاتر در قیمت دارایی و واگرایی منفی بیانگر امکان حرکتی پایین‌تر در دارایی است.

مثال – تصویر زیر یک واگرایی منفی را نشان می‌دهد:

واگرایی می‌تواند بین قیمت یک دارایی و تقریبا هر داده یا اندیکاتور تکنیکال یا فاندامنتال اتفاق بیفتد.

با این وجود، واگرایی اغلب توسط معامله‌گران تکنیکال و هنگامی استفاده می‌شود که قیمت در خلاف جهت یک اندیکاتور تکنیکال حرکت کند.

واگرایی مثبت این سیگنال را می‌دهد که قیمت ممکن است به‌زودی به سمت بالا حرکت کند. این مسئله هنگامی اتفاق می‌افتد که قیمت در حال نزول است اما یک اندیکاتور تکنیکال در حال صعود یا نشان‌دادن سیگنال‌های صعودی است.

واگرایی منفی از احتمال کاهش قیمت در آینده حکایت دارد و هنگامی اتفاق می‌افتد که قیمت در حال بالا رفتن باشد اما یک اندیکاتور تکنیکال در حال افت یا نشان‌دادن سیگنال‌های نزولی باشد.

به یاد بسپارید که همیشه نمی‌توان منحصرا به واگرایی تکیه کرد زیرا گاهی سیگنال‌های معاملاتی را در زمان مناسب ایجاد نمی‌کند. ممکن است در نمودار به مدت زیاد شاهد واگرایی باشیم بدون اینکه یک بازگشت قیمت اتفاق بیفتد.

واگرایی فقط در برخی مواقع وجود دارد و نمی‌توان گفت در همه تغییر روندها، واگرایی در نمودار مشاهده شده است.

شرح کامل‌تر واگرایی در تحلیل تکنیکال

واگرایی در تحلیل تکنیکال نشان‌دهنده یک حرکت بزرگ در قیمت به سمت منفی یا مثبت است.

یک واگرایی مثبت هنگامی اتفاق می‌افتد که قیمت یک دارایی کف جدیدی ایجاد کند درحالیکه یک اندیکاتور، مانند جریان پول (money flow) شروع به صعود کرده است.

در مقابل، یک واگرایی منفی هنگامی اتفاق می‌افتد که قیمت یک سقف جدید ایجاد می‌کند اما اندیکاتور مورد تحلیل یک سقف پایین‌تر می‌سازد.

معامله‌گران برای ارزیابی مومنتوم بنیادی قیمت یک دارایی و همچنین برای ارزیابی احتمال بازگشت قیمت از واگرایی استفاده می‌کنند.

به‌عنوان مثال، سرمایه‌گذاران می‌توانند از اسیلاتورهایی مانند شاخص قدرت نسبی (RSI) در نمودار قیمت استفاده کنند.

اگر سهام در حال افزایش است سقف‌های جدیدی ایجاد می‌کند، در حالت ایده‌آل شاخص قدرت نسبی نیز به سقف‌های جدید خواهد رسید.

اما اگر شاخص قدرت نسبی شروع به ایجاد سقف‌های پایین‌تر کند هشداری خواهد بود مبنی بر اینکه روند صعودی قیمت احتمالا در حال تضعیف‌شدن است. به این شرایط، واگرایی منفی می‌گویند.

معامله‌گر در این حالت تصمیم می‌گیرد که آیا از معامله خارج شود یا اینکه حدضرر مناسب را اعمال کند تا در صورت افت قیمت، متضرر نشود.

واگرایی مثبت وضعیتی برخلاف مورد ذکر شده در بالاست.

تصور کنید که قیمت سهام در حال ایجاد کف‌های جدید است واگرایی زمانی در تحلیل تکنیکال درحالیکه شاخص قدرت نسبی با هر نوسان در قیمت سهام کف‌های بالاتری را به وجود می‌آورد.

سرمایه‌گذاران ممکن است به این نتیجه برسند که پایین‌ترین کف‌ها در قیمت سهام در حال ازدست‌دادن مومنتوم نزولی خود هستند و ممکن است به‌زودی یک روند بازگشتی اتفاق بیفتد.

واگرایی یکی از رایج‌ترین کاربردهای اندیکاتورهای تکنیکال، خصوصا هنگام کار با اسیلاتورهاست.

تفاوت بین واگرایی و تائید

واگرایی زمان اتفاق می‌افتد که قیمت و اندیکاتور دو چیز مختلف به معامله‌گر می‌گویند.

تائید (Confirmation) هنگامی اتفاق می‌افتد که اندیکاتور و قیمت، یا چندین اندیکاتور، به معامله‌گر یک سیگنال مشخص بدهند.

در حالت ایده‌آل، معامله‌گران برای ورود به معامله‌ها و در زمان معامله به تائید احتیاج دارند.

اگر قیمت در حال افزایش باشد، معامله‌گران تمایل دارند اندیکاتورهایشان این سیگنال را بدهند که قیمت احتمالا به حرکت خود ادامه خواهد داد.

محدودیت‌های استفاده از واگرایی

همانطور که در مورد تمام اشکال تحلیل تکنیکال صادق است، سرمایه‌گذاران باید پیش از انجام معامله صرفا بر اساس واگرایی از ترکیبی از اندیکاتورها و تکنیک‌های تحلیل برای تائید روند بازگشتی استفاده کنند.

واگرایی در تمامی بازگشت روندها اتفاق نمی‌افتد؛ بنابراین، از دیگر اشکال کنترل ریسک یا تحلیل‌های دیگر باید در کنار واگرایی استفاده کرد.

همچنین، هنگامی که واگرایی رخ می‌دهد، به این معنا نیست که قیمت بازگشت خواهد داشت.

واگرایی ممکن است مدتی طولانی طول بکشد، بنابراین انجام معاملات صرفا بر اساس واگرایی، ممکن است به ضرر قابل‌توجهی منتهی شود. زیرا احتمال دارد قیمت آنطور که انتظار می‌رود واکنش نشان ندهد.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.اصطلاحات دیگر را ببینید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: