بورس کالا چیست

بورس کالا
بورس كالا ، بازار متشكل و منسجمی است كه تعداد زیادی از عرضهكنندگان، كالای خود را عرضه و كالای مربوطه پس از بررسیهای كارشناسی و قیمتگذاری توسط كارشناسان آن بازار، به خریداران عرضه میشود.به طور كلی، شركتكنندگان در بورس كالا به دو دسته تقسیم میشوند.
- كسانی كه میخواهند از ریسك نوسان قیمتها در امان باشند.این افراد در بورسهای كالا، به عنوان خطرپوش (Hedger) شناخته میشوند، مانند تولیدكنندگان كالا، مصرفكنندگان عمده
- کسانی كه از نوسانات قیمت استفاده كرده و سود خود را حداكثر میكنند. این گروه با نام سوداگران (Speculator) معرفی میشوند.
استفاده از خدمات متنوع بورسی و سرمایه گذاری، کارگزاری توسعه فردا
بررسی روند پیدایش و تكامل بورسهای كالا در جهان حاكی از آن است كه ظهور و بسط فعالیت های این گونه بازارها در عرصه اقتصاد كشورها از قرن 19 به بعد در پی پاسخ گویی به برخی از نیازمندی های اقتصادی و در بسیاری موارد رفع برخی تنگناها و موانع در بازار كالاها بوده است.
به عبارت دیگر ، وجود برخی مشكلات در بازار كالا ( چه در بخش عرضه ، تقاضا و چه در بخش توزیع) و به تبع آن نوسانات قیمت كالاها و همچنین برخی از نارسایی ها و ناکارآمدی های بازارهای سنتی از یك طرف و مزایا و منافع ایجاد و راه اندازی بورسهای كالا و توانمندی آنها در رفع مشكلات فوق الذكر از طرف دیگر، مهمترین انگیزه و عواملی هستند كه موجب پدیدار شدن بورس های کالا در صحنه اقتصاد كشورهای مختلف گشته اند.
نارسایی های بازار سنتی در شکل های نوسانات کاذب و عدم شفافیت در کشف قیمت و فقدان تضمین های لازم برای معامله گران از مهمترین دلایل راه اندازی بورس های کالایی در کشورهای جهان بوده است. در چنین شرایطی راه اندازی بورس های کالایی و به تبع آن، استفاده از ابزارهای مشتقه به ایجاد یك نظام سازمان یافته داد و ستد و توزیع كالاها در كشور های مختلف منجر شده و راه ورود به بازارهای جهانی را برای کشورها تسهیل نموده است . از این رو هم اکنون صد ها بورس کالایی مدرن در سراسر جهان دایر می باشد که از قدیمی ترین آنها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- 1- بورس تجاری شیکاگو(CME) با 170 سال سابقه
- 2- بورس فلزات لندن (LME) با 130 سال سابقه
- 3- بورس کالای نیویورک (NYMEX)
- 4- بورس کالای توکیو(TOCOM)
- 5- بورس کالای شانگهای(SHFE)
- 6- بورس کالای هند (MCX)
بازار محصولات صنعتی و كشاورزی در ایران همواره با محدودیت ها و دشواری های ساختاری زیادی روبرو بوده و بخش عمده ای از این مشكلات مربوط به عدم استفاده از ابزارهای نوین اقتصادی و ساختار نامناسب و ناكارآمدی بازار می باشد كه با وجود تلاش های بسیار انجام شده توسط دولت محترم طی 2 دهه اخیر در جهت اصلاح این ساختار ، اما شاهد عدم بازدهی مناسب و حصول نتایج مورد انتظار در این بخش بوده ایم به گونه ای که علی رغم صرف هزینه های بسیار توسط دولت برای تنظیم بازار و تعیین قیمت نهاده ها و محصولات، اما در بخش تولید و توزیع و در پی آن مصرف کنندگان همواره با مشکلات فراوانی روبرو بوده اند که مهمترین این مشکلات را می توان به شرح ذیل خلاصه نمود:
- 1- نوسانات کاذب قیمت محصولات ناشی از ارتباط نامشخص و نامناسب میان عرضه و تقاضا
- 2- عدم امکان مدیریت ریسک و محافظت از نوسانات آتی قیمت
- 3- فقدان بورس کالا چیست یک نظام قیمت گذاری شفاف بر پایه تعادل میان عرضه و تقاضا و نیاز بازار
- 4- نبود یک سیستم اجرایی و ناظر بر حسن انجام تعهدات طرفین معامله
- 5- فقدان یک سیستم جمع آوری، پردازش و تحلیل اطلاعات و آمار تولید، واردات، صادرات و مصرف در جهت اطلاع رسانی به بازار و تصمیم گیری مطلوب
- 6- عدم هماهنگی میان بخش های تولیدی و بازرگانی در زمینه واردات، صادرات و بازار مصرف
نیاز به ایجاد بازاری متشکل و سازمان یافته برای تقابل آزاد عرضه و تقاضا و دستیابی به اثرات مثبت این مهم در اقتصاد تولید و مصرف، دولت و مجلس شورای اسلامی را بر آن داشت تا بستر قانونی لازم جهت تاسیس و راه اندازی بورسهای کالایی را در ایران فراهم سازند. در این راستا با تصویب بند (ج) ماده (95) قانون برنامه سوم و بند (الف) قانون برنامه چهارم، شورای عالی بورس موظف به تشکیل و گسترش بورسهای کالایی در ایران گردید.
در پی این امر، بورس فلزات در شهریور ماه سال82 به عنوان اولین بورس کالای کشور فعالیت خود را آغاز کرد و پس از آن نیز بورس کالای کشاورزی در شهریور ماه سال بورس کالا چیست 83 شروع به فعالیت نمود.
سپس بر اساس مصوبه شورای عالی بورس و قانون جدید بازار اوراق بهادار، در آذر ماه سال 85 موجبات تشکیل شرکت بورس کالای ایران با ادغام بورس فلزات و کشاورزی فراهم شد و پس از پذیره نویسی و برگزاری مجمع عمومی، شرکت بورس کالای ایران از ابتدای مهر ماه سال 86 فعالیت خود را آغاز کرد.
بدین ترتیب، هم اکنون بورس کالای ایران با تجربه ای بیش از 4 سال، به داد و ستد انواع محصولات صنعتی و کشاورزی در قالب معاملات نقد، نسیه و سلف مشغول است و راه اندازی معاملات ابزارهای مشتقه از جمله قراردادهای آتی را در برنامه های توسعه ای خود دارد.
از آن جایی که بورس های کالا به عنوان نهادهایی سازمان یافته جهت بورس کالا چیست داد و ستد قانونمند و نیز توسعه بازار سرمایه و بخش های مختلف اقتصادی به شمار می روند، لذا نتایج عملکرد آنها می تواند تاثیرات بسیار مثبتی در مناسبات تولید، توزیع ، مصرف و در نتیجه افزایش رفاه اقتصادی جوامع به دنبال داشته باشد؛ چرا که بورس کالا تجلی گاه خواسته های تولیدکنندگان و مصرف کنندگان است و در این بازار است که همه فعالان بازار، نیازهای خود را در یک فضای رقابتی، شفاف و قانونمند مطرح می کنند.
از مهمترین اهداف و اثرات بورس کالا می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- 1- ایجاد بازاری قانونمند و سازمان یافته جهت تسهیل داد و ستد کالاها
- 2- سامان دهی بازار کالاها از طریق مکانیزم اجرایی ناظر بر تعهدات و تضمین منافع طرفین معامله
- 3- کشف شفاف قیمت کالاها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار
- 4- برقراری امکان اعمال مدیریت ریسک در بازار
- 5- امکان انجام معاملات نقد، نسیه، سلف، آتی و اختیار با استفاده از ابزار های نوین مالی
- 6- توسعه سرمایه گذاری و فراهم سازی تسهیلات مالی برای خرید و فروش
- 7- اطلاع رسانی درباره وضعیت بازار داخلی و خارجی کالاهای پذیرش شده به منظور افزایش سطح دانش فعالان بازار
ارکان شرکت بورس کالای ایران ( سهامی عام ) عبارتند از:
- 1- مجامع عمومی
- 2- هیات مدیره
- 3- مدیر عامل
- 4- بازرس/حسابرس
شرکت توسط هیات مدیره ای غیر موظف مرکب از هفت شخص که توسط مجمع عمومی عادی با توجه به اساسنامه، قانون تجارت و مقررات برای مدت دو سال انتخاب می شوند، اداره می شود. هم اکنون نمایندگان اشخاص حقوقی ذیل ،اعضای هیات مدیره شرکت بورس کالای ایران را تشکیل می دهند:
- 1- شرکت فولاد مبارکه اصفهان
- 2- گروه بهمن
- 3- شرکت ذوب آهن اصفهان
- 4- صندوق بازنشستگی کارکنان وزارت جهاد کشاورزی
- 5- شرکت کارگزاری بانک کشاورزی
- 6- شرکت کارگزاری بانک صنعت و معدن
- 7- شرکت کارگزاری توسعه معادن و فلزات
هیات مدیره باید یک نفر شخص حقیقی را خارج از اعضای هیات مدیره، به عنوان مدیر عامل شرکت به مدت دو سال برگزیند.
- تکمیل فرم مشخصات مشتریان حقوقی کارگزاری
- اساسنامه، روزنامه رسمی آگهی تاسیس و آخرین تغییرات اعضای هیات مدیره شرکت و صاحبان امضای مجاز
- کپی شناسنامه و کارت ملی تمامی اعضای هیات مدیره و مدیرعامل و صاحبان امضای مجاز
- مجوزهای دریافتی جهت فعالیت شرکت (پروانه بهره برداری یا گواهینامه صلاحیت پیمانکاری)
- آخرین قرارداد منعقده شرکت به عنوان پیمانکار (درصورت پیمانکاری بودن شرکت)
- اظهارنامه مالیاتی سال93 و گواهینامه مودیان مالیاتی
- صورت های مالی حسابرسی شده سال 93 در صورت لزوم
در صورتی که براساس آخرین اظهارنامه تسلیمی جمع کل ناخالص درآمد بیش از 20میلیارد ریال و یا جمع دارایی ها بیش از 36 میلیارد ریال باشد ارائه صورت های مالی حسابرسی شده سال 93 الزامی می باشد.
تمامی مدارک فوق میبایست ممهور به مهر شرکت بوده و در دونسخه کتبی و یک فایل پی دی اف اسکن شده در قالب CD به آدرس واحد بورس کالای این کارگزاری ارسال گردد. همچنین میتوانید فایل اسکن شده مدارک را به آدرس زیرارسال نمایید:
چگونگی خرید کالا :
مراحلی را که لازم است جهت خرید و تهیه کالای مورد نیار خود در بورس کالا طی نمائید بشرح زیر می باشند:
- 1- فرم درخواست خرید کالای مورد نیاز خود را که در آن مشخصات ریز کالا، قیمت پیشنهادی، تولید کننده کالا، وhttp://www.fardabroker.com. را پر نموده اید به کارگزار تسلیم می نمایید.
- 3- سپس امکان تهیه کالا به اطلاع شما رسانده می شود و از شما خواسته می شود که 10 درصد از ارزش کالا را به عنوان پیش پرداخت به حساب کارگزار واریز می نمائید.
- 4- کارگزار درخواست شما را با خود به تالار برده و در تالار بورس با کارگزار فروشنده رقابت می نماید و کالای درخواستی شما را تهیه می نماید.
- 5- پس از خرید کالا در تالار، توسط کارگزار کالای خریداری شده، قیمت هر کیلو، مشخصات و مبالغ آن به اطلاع شما رسانده می شود و از شما در خواست می گردد که کل ارزش کالای خریداری شده را بهمراه حق الزحمه کارگزار و عوارض بورس به حساب کارکزار یا در وجه اتاق پایاپای واریز نماید.
- 6- شما حداکثر 48 ساعت مهلت دارید تا مبلغ خواسته شده را واریز نمائید.
- 7- پس از واریز وجه، تائیدیه فروش کالا نیز از سوی کارگزار فروشنده به شما تحویل می گردد.
- 8- تولید کننده نیز مشخصات کالای تحویلی (حواله فروش) را به شما ارسال می نمائید.
- 9- شما می توانید با برقراری ارتباط با تولید کننده در صورتی که نقد خریداری نموده باشید، از باربری که کالای شما را تحویل می نماید اطمینان حاصل نموده و اقدام به تحویل گرفتن کالای خود نمائید.
• در صورتی که شما بصورت سلف خرید نموده باشید پس از پرداخت پول، چند ماه بعد از زمان معامله (بسته به نوع سلف) و یک هفته قبل از زمان تحویل با تولید کننده ارتباط برقرار نموده و یک باربری را بمنظور حمل کالا مشخص می نمائید.
نحوه فروش کالا:
- 1- به منظور فروش کالاي توليد خود ابتدا مي بايست مشخصات کالاي خود را به بورس کالا ارسال و تائيد پذيرش بورس کالا را در خصوص عرضه کالاي خود در بورس اخذ نمائيد.
- 2- پس از اخذ مجوز عرضه اقدام به برقراري ارتباط با يکي از کارگزاران نموده و فرم فروش کالاي خود را تکميل نمائيد که لازم است در آن مشخصات کالاي پيشنهادي و قيمت مد نظرتان را درج نمايید.
- 3- کارگزار درخواست را در تالار معاملات بورس کالا عرضه و درصورت خريد کالا توسط يکي از کارگزاران (مشتريان) مقدار فروش، مبلغ فروش و مشخصات مشتري را به اطلاع شما مي رساند.
- 4- ما نيز پس از اطلاع از مبلغ فروش رسيده، حق الزحمه کارگزار و عوارض بورس را به حساب کارگزار يا اتاق پاياپاي واريز مي نمائيد.
- 5- سپس مشتري را از چگونگي تحويل کالا مطلع نموده و در صورت امکان باربري خود را نيز مشخص مي نمائيد.
- 6- پس از تحويل کالا به مشتري حواله رسيد کالا را به کارگزاري ارسال مي نمائيد.
سفارش قیمت می تواند به سه روش صورت گیرد:
- سفارش با قیمت باز:سفارشی است که خریدار یا فروشنده تعیین قیمت معامله را به کارگزار خود واگذار می کند.
- سفارش با قیمت محدود: سفارشی است که خریدار یا فروشنده، حداکثر یا حداقل قیمت معامله را مشخص می کند.
- سفارش با قیمت مقطوع: سفارشی است که خریدار یا فروشنده قیمت معینی را برای انجام معامله مشخص می کند.
الف) دارا بودن کد بورسی در بورس کالای ایران (درصورت نداشتن کد بورسی مدارک لازم جهت اخذ کد بورسی برای مشتری ارسال می گردد)
ب) تکمیل فرم های ذیل :
- درخواست پذیرش (در سربرگ شرکت گرفته شود)
- تعهدنامه شرکت (در سربرگ شرکت گرفته شود)
- امیدنامه
- پرسشنامه پذیرش
- فرم شناسه کالا
فرم های فوق را پس از تکمیل بصورت فایل word به آدرس ایمیل [email protected] ارسال نموده و پس از تایید کارشناس مربوطه اصل فرم های ممهور شده به مهر شرکت و امضای صاحب یا صاحبان امضای مجاز به همراه مدارک حقوقی ذیل به آدرس پستی کارگزاری ارسال نمایید.
ج) مدارک حقوقی و ثبتی ذیل (ممهور شده به مهر شرکت):
- اساسنامه شرکت
- صورتهای مالی حسابرسی شده آخرین سال مالی(اگر درآمد سالیانه شرکت از 2،000،000،000 تومان ویا خالص درارایی از 3،600،000،000تومان بیشتر باشد، در غیر اینصورت اظهارنامه مالیاتی)
- گزارش هئیت مدیره به آخرین مجمع عمومی سالیانه (مشخص کننده وضعیت سهامداری شرکت)
- آگهی تاسیس شرکت در روزنامه رسمی
- آگهی تغییرات در روزنامه رسمی(آخرین آگهی دارندگان امضای مجاز شرکت در اداره ثبت شرکت ها و آگهی تغییر سرمایه ثبت شده شرکت و http://www.fardabroker.com.)
- پروانه بهره برداری
- کپی برابر اصل گواهی استاندارد کالا
- جدول آنالیز کالا (تایید شده توسط آزمایشگاه )
د) مدارک فوق پس از تکمیل و ارسال از جانب مشتری، توسط کارشناس بررسی شده و در صورت صحت مدارک فوق 3 نسخه قرارداد مشاور عرضه و پذیرش به آدرس پستی مشتری ارسال می گردد. (کلیه صفحات سه نسخه قرارداد ممهور به مهر شرکت گردیده و توسط صاحب یا صاحبان امضای مجاز، امضا شده و به آدرس پستی کارگزاری ارسال شود.)
ه) پس از تکمیل و بررسی، کلیه مدارک به کمیته پذیرش و بازاریابی بورس کالا و سازمان ارسال می گردد. پس از تائید هیئت پذیرش (ظرف مدت 30 روز)، مشتری موظف است مبلغ تعیین شده بابت حق پذیرش را به شماره حساب 4861566727، بانک ملت، شعبه بورس کالا، بنام بورس کالای ایران بابت حق پذیرش کالا واریز کرده و فیش واریزی را به شماره فکس کارگزاری ارسال نماید
تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار (+توضیحات کاربردی)
بورس کالا چیست؟ تفاوت بین شرکت بورس اوراق بهادار تهران و سازمان بورس و اوراق بهادار در چیست؟ تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار در چند سال گذشته بهعنوان یکی از بحثهای چالشبرانگیزی است که همیشه در دنیای بورس و سرمایهگذاری از آن یاد میشود!
در دنیای بازارهای سرمایه این موضوع آنقدرها که مردم عادی فکر میکنند، پیچیده نیست بله از یکسری قوانین و اصول پیروی میکند. امروز سعی میکنیم به شما کمک کنیم تا تفاوتهای میان این دو بازار را بهتر بررسی کرده و به سرمنزل مقصود خود یعنی درک تفاوتهای این دو بازار سرمایه برسید!
بورس کالا چیست؟
اولین مبحثی که برای درک این تفاوت باید آن را بررسی کنیم، این است که صرفاً بورس کالا چیست؟ این بازار عمدهفروشی که میتواند در تعیین قیمت بازار خردهفروشی تأثیر فروانی داشته باشد، چهاراصل و ویژگی اساسی دارد که اساس تشکیل آن است. در ادامه این ۵ اصل را با یکدیگر مرور میکنیم:
• در بازار بورس کالای ایران، نباید هیچگونه نوسانات قیمت جعلی وجود داشته باشد!
• در این بازار نباید خریدار جعلی یا مصنوعی وجود داشته باشد تا قیمتها نوسان نداشته باشند!
• در این بازار باید برای مدیریت ریسک فروشنده، تولیدکننده و واسطه دلایل مهم و قطعی وجود داشته باشد!
• نظام قیمتگذاری بر کالاهای موجود در بازار سرمایه کالا ایران باید بهصورت کاملاً شفاف و بهدوراز هرگونه پنهانکاری باشد!
• سیستم اجرایی و نظارتی بر طرفین یک معامله که فروشنده و خریدار است، باید بهصورت کاملاً شفاف احساس شود.
۵ ویژگی و مشخصهای که در بالاتر مشاهده کردید، جزو مهمترین ارکان بورس کالای ایران هستند که در هنگام بررسی تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار متوجه اهمیت آنها خواهید شد. حالا که این بازار سرمایه را بهتر شناختید، نوبت آن میرسد که کمی با بورس کالای ایران هم آشنا شوید! تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار، همان چیزی است که آلان به دنبال آن هستیم!
تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار چیست؟ تفاوت بین شرکت اوراق بهادار تهران و سازمان بورس
یکی از اصلیترین ارکان تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار بورس کالا چیست در انواع قراردادهای در بورس کالا است! یعنی شما باید در بازار سرمایه کالا، یکی از قراردادهای زیر را داشته باشید! قراردادی که بین شما و فروشنده نهادینه میشود و باعث میشود که قادر به ایجاد روند جدیدی در یک بازار باشید. انواع قراردادهای شرکتهای بورس کالا عبارتاند از:
- قرارداد نقدی (CASH): این نوع قرارداد یکی از رایجترین انواع قرارداد است که با استفاده از آن اقدام به فروش کالا، تجهیزات و … بهصورت کاملاً نقدی میکنند. در این رابطه خریدار باید هزینه را بهصورت نقدی پرداخت کند!
- قرارداد سلف : یکی از مهمترین ارکان تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار، همین قرارداد سلف است که در نوع خود کمنظیر است! در این قرارداد لازم است که شما برای خرید کالایی در زمان مشخصی در آینده، هزینه را پرداخت کنید! چنین قراردادی را نمیتوانید در بازار بورس اوراق بهادار ایران پیدا کنید و تنها در بازار کالا یافت میشود.
- قرارداد نسیه: نوعی قرارداد مشروط است که باید بر اساس بهای کالای انتخابی در یک سررسید مشخص همیشه بهصورت منظم پرداخت شود. این قرارداد مخصوص بازار سرمایه است و میتوان از آن بهعنوان یکی از ارکان تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار یادکرد. آیا تابهحال قرارداد نسیهای داشتهاید؟
- قرارداد اختیار معامله: نوعی دیگری از قراردادهای مخصوص بازار سرمایه کالا است که در آن باید یک اختیاراتی به طرفین داده شود. این نوع قرارداد هیچ ارتباطی با قراردادهای بازار بورس اوراق بهادار ندارد.
حالا که با بحثهای قراردادی دو بازار مهم سرمایه ایران آشنا شدید، نوبت آن میرسد که کمی از تفاوتهای این دو بازار را هم خودتان کشف کنید.(پیشنهاد میکنم مقاله تضمین سرمایه گذاری در بورس را بخوانید)
همانطور که تا آلان متوجه شدهاید، این دو بازار در نوع قرارداد، شیوه انتقال پول، شیوه نظارت، شیوه تنظیم قوانین و … با یکدیگر تفاوتهای بنیادی دارند که اگر به آنها توجه نداشته باشید، احتمالاً با مشکل روبرو خواهید شد، اما این تمام ماجرا نیست. در ادامه برخی از تفاوتهای دیگر را هم بررسی میکنیم!
یکی دیگر از تفاوتهای مهم بورس کالا با بورس اوراق بهادار ایران که نمیدانستید!
اگر با یک کارشناس و متخصص بازار سرمایه و بورس صحبت کنید، متوجه خواهید شد که یکی دیگر از تفاوتهای بورس کالا و اوراق بهادار که از آن یاد میشود، شیوه بازگشت سرمایه است! بحثی که بهخودیخود بسیار چالشبرانگیز است و باید بهخوبی آن را درک کنید. معمولاً در بازگشت سرمایه در بورس اوراق بهادار ایران طی ۷۲ ساعت تا یک هفته طول میکشد، درحالیکه بورس کالای ایران چنین نیست!
درواقع در بورس کالای ایران، شما میتوانید ظرف ۲۴ ساعت بازگشت سرمایه را تجربه کنید. به نظر شما چه موارد مهمی در رابطه با تفاوتهای دو بازار کالا بورس و اوراق بهادار وجود دارد که به آنها اشاره نشد؟ در بخش نظرات، میتوانید جواب این سؤال را با ما و دیگر افراد به اشتراک بگذارید.(در ادامه مقاله بازار بورس چین،روسیه و ترکیه را هم مطالعه کنید)
مدیر سایت
5 دیدگاه برای “ تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار (+توضیحات کاربردی) ”
ببخشید تفاوت قرارداد آتی و اختیار معامله در چی هست؟
تفاوت قرارداد آتی و اختیار معامله در این است کهقرارداد آتی ، قراردادی است که بر اساس آن فروشنده متعهد میشود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمت مشخص بفروشد و در مقابل، طرف دیگر قرارداد متعهد میشود همان کالا با همان مشخصات را در سررسید معین بخرد و برای اینکه هر دو طرف به تعهدات خود عمل نمایند باید مبلغی را به عنوان وجه تضمین اولیه نزد اتاق پایاپای بگذارند که متناسب با تغییرات قیمت آتی این وجه تضمین اولیه تعدیل می شود. قراردادهای آتی دو طرفه است و می توانیم بدون در اختیار داشتن کالا، آن را با مشخصات معین بفروشیم و در آینده (پس از چند ماه) آن را با قیمتی که اکنون بورس کالا چیست بورس کالا چیست توافق کردیم تحویل دهیم و پول آن را دریافت کنیم. اختیار معامله، قراردادی است که به خریدار آن، اختیار و نه اجبار خرید یا فروش یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا یکزمان مشخص اعطا میکند. از سوی دیگر فروشنده اختیار معامله اجبار دارد که تا پیش از انقضای مهلت آن، هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشت، مفاد قرارداد را اجرا کرده و دارایی معین شده را در قیمت تعیین شده معامله کند.
سلام
بنده کد بورسی دارم ولی میخوام تو بورس کالا معامله انجام بدم البته برای خودرو میشه راهنماییم کنید
بازار فیزیکی بورس کالا چیست؟
همان طور که در مقالات قبل آگاه اینوست مطالعه کردید، یکی از بازارهای مهم در بورس ایران، بازار بورس کالا است. بازار بورس بورس کالا چیست کالا، بازاری یکپارچه و منظم برای انجام معاملات کالاها و محصولات است که موانع و مشکلات بازارهای سنتی کالا را برطرف کرده است. یکی از بخش های بازار بورس کالای ایران، بازار فیزیکی است که در آن خرید و فروش کالاها در قالب قراردادهای مشخص و استاندارد انجام میپذیرد. در ادامه به توضیح سازوکار بازار فیزیکی بورس کالا میپردازیم.
بازار فیزیکی بورس کالا
در مطلب «بازار بورس کالا چیست؟» به طور کامل بورس کالا را تعریف و سازوکار آن را بیان کردیم. بورس کالا، فضایی برای داد و ستد کالا یا اوراق مرتبط با کالاها است. در این بورس، بازارهای مختلفی معرفی شده است که هرکدام از این بازارها براساس نیازمندی های متعددی ایجاد شده اند. یکی از بازارهای کاربردی بورس کالا، بازار فیزیکی است. در بازار فیزیکی همانند بازارهای سنتی، تحویل کالا صورت میگیرد اما تفاوت بزرگ بین آن ها این است که تحویل کالا براساس قوانین مشخص، سازوکاری مخصوص و قراردادهای استاندارد انجام میگیرد. در بازار فیزیکی تولیدکنندگان مواد خام مانند پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و … را عرضه میکنند. مصرف کنندگان مواد اولیه نیز که به این نوع از محصولات نیاز دارند، اقدام به خرید میکنند.
تولیدگنندگان میتوانند به جای عرضه محصولات خود در بازارهای سنتی و پذیرش ریسک های بسیار از جمله انبارداری و نگهداری کالا، نوسان قیمت کالا، پیدا کردن خریدار و … محصولات خود را در بازار بورس عرضه کنند و خریداران نیز میتوانند از طریق کارگزاران بورس، اقدام به ارسال سفارش و خرید محصولات مورد نیاز خود کنند.
عرضه و تقاضای کالا در بورس کالای ایران مزایای بسیاری دارد. از جمله این که مطابق قانون، خرید و فروش کالا در بورس از اجرای تشریفات و مقررات مناقصه و مزایده معاف است. همچنین فروش کالا از طریق بورس کالای ایران، طبق قانون از 10 درصد معافیت مالیات بر درآمد برخوردار است و کالاهای معامله شده در بورس، طبق قانون از شمول قیمتگذاری دولتی معاف هستند.
بورس کالا چیست و نحوه انجام معامله در بورس کالا چگونه است؟
پیدایش و تکامل بورس کالا در جهان در پی نیازهای اقتصادی به قرن ۱۹ میلادی بازمیگردد. وجود برخی نواقص و نارسایی در بازار سنتی کالا از قبیل نوسانات قیمت و عدم توانایی در کنترل صحیح آنها ازیکطرف و از طرف دیگر منافع موجود در بازارهای منسجم بورس کالا و مزایای آنها، انگیزههایی بودند که موجب پیدایش بورس کالا در کشورهای جهان شدند.
بورس کالا بهعنوان نهادی منسجم برای دادوستد و توسعه بازار و رشد اقتصادی جوامع به شمار میرود. عملکرد مناسب آنها میتواند تأثیرات بسزایی در تولید، توزیع و مصرف داشته باشد که درنهایت منجر به افزایش رفاه اقتصادی جامعه گردد.
بورس کالا تجلیگاه خواستههای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان است. در این بازار است که همه فعالان بازار، نیازهای خود را در یک فضای رقابتی، شفاف و قانونمند مطرح میکنند.
تاریخچه بورس کالای ایران
شورای عالی بورس در جهت اهداف برنامههای سوم و چهارم توسعه وظیفه ایجاد بورس کالا را بر عهده گرفت. بورس فلزات در شهریور ۱۳۸۲ و بورس کشاورزی در شهریور ۱۳۸۳ اولین بورس های کالای ایران بودند که شروع به فعالیت کردند.
سرانجام در سال ۱۳۸۵ با ترکیب شدن این دو بورس شرکت بورس کالای ایران تشکیل شد. بعد از پذیره نویسی و برگزاری مجمع عمومی از مهر ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار شروع کرد.
تعریف بورس کالا
بهصورت کلی ما دو نوع دارایی داریم:
داراییهای فیزیکی مثل زمین، کالا، ارز و …
داراییهای مالی مثل سهام و اوراق مشارکت.
بنابراین بورس کالا را میتوان بازاری دانست که داراییهایی از جنس فیزیکی و کالا در آن معامله میشود.
درمجموع بورس کالا بازاری هست که عرضهکنندگان، کالای خود را در آن عرضه میکنند. کارشناسان مربوطه آن را بررسی و قیمتگذاری مینمایند. درنهایت به خریداران عرضه میشود. یکی از مزایای بورس کالا، حضور نهادهای نظارتی و تنظیمگری است. تمامی تولیدکنندگان، مصرفکنندگان و تجار کالا با حضور این نهادها، از مزایای مرتبط بر قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار میشوند.
در بورس کالا، کالاهای خامی مثل شکر، پنبه، قهوه، فلزات، محصولات کشاورزی و … دادوستد میشود. با این تفاوت که در آنها تحویل بهصورت فیزیکی صورت نمیگیرد و بر اساس قراردادهای آتی که در آن تحویل در زمان و مکان مشخص در آینده تعیینشده انجام میپذیرد.
قراردادهای آتی
بر اساس تعریف، قرارداد آتی که در بورس کالا مبادله میشود، قرارداد خرید یا فروش مقداری کالای خاص باکیفیت مشخص برای تحویل در تاریخ معینی در آینده باقیمت ثابت است. در فرایند دادوستد قراردادهای آتی، برخلاف دیگر انواع سرمایه گذاری، وقتی قرارداد آتی مبادله میشود، در عمل چیزی خریداری نمیشود یا به مالکیت درنمیآید. اصطلاح خرید و فروش در قرارداد آتی، تنها نشاندهنده مسیر مورد انتظار قیمتهاست.
قراردادهای آتی، عمر معین دارد. بیش از آنکه برای خرید و فروش کالا به کار روند، بهمنظور مصونیت در برابر خطر نوسان قیمت یا بهره بردن از آن مورداستفاده قرار میگیرد. واژه قرارداد نیز به مفهوم آن است که در قرارداد آتی، کالای مشخصی در تاریخ تعیینشده، تحویل داده خواهد شد.
خریدار قرارداد آتی بر سر یک قیمت ثابت برای خرید کالای موردنظر از فروشنده به هنگام انعقاد قرارداد، توافق میکند. فروشنده آتی نیز موافقت میکند که کالای موردنظر را در زمان انقضای قرارداد به قیمت ثابتی بفروشد. باگذشت زمان، بهای قرارداد در مقایسه با بهای ثابتی که دادوستد بر اساس آن انجامشده تغییر میکند. این تغییر نیز سود یا زیانی برای مبادله گر ایجاد میکند.
یک معامله موفق در بورس کالا باید دارای سه ویژگی باشد
- کالا باید استانداردشده و طبقهبندیشده و دارای مشخصات کامل باشد. بهطوریکه خریدار و فروشنده از مشخصات آن کالا اطلاع کامل داشته باشند. کالاهای کشاورزی و صنعتی باید حالت اولیه، خام و فرآوری نشده داشته باشد.
- کالاهای فاسدشدنی باید عمر کافی داشته باشد تا تحویل آنها در آینده با مشکل مواجه نشود. همچنین این کالاها باید دارای قابلیت تولید مجدد باشد.
- قیمت نقدی کالا نباید آنقدر نوسان داشته باشد که موجب بی اطمینانی شود. این بی اطمینانی به مفهوم خطر و سود بالقوه است.
اهداف تشکیل بورس کالا
از مهمترین اهداف و اثرات بورس کالا میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
- تسهیل دادوستد کالاها با ایجاد بازاری قدرتمند و سازمانیافته.
- مکانیزم های ناظر بر تعهدات طرفین معامله موجب ساماندهی بازار میشود.
- کشف شفاف قیمت کالاها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار.
- برقراری امکان اعمال مدیریت ریسک در بازار.
- امکان انجام معاملات نقد، نسیه، سلف، آتی و اختیار با استفاده از ابزارهای نوین مالی.
- توسعه سرمایهگذاری و فراهمسازی تسهیلات مالی برای خریدوفروش.
- اطلاعرسانی درباره وضعیت بازار داخلی و خارجی کالاهای پذیرششده بهمنظور افزایش سطح دانش فعالان بازار.
قراردادهای قابل معامله در بورس کالا
قرارداد نقدی (spot): خریدار کل مبلغ قرارداد را به همراه کارمزد کارگزار، نقدی پرداخت میکند. فروشنده میبایست حداکثر ظرف سه روز، کالای مورد معامله را به خریدار تحویل دهد
قرارداد سلف (forward): خریدار کل مبلغ را در زمان انجام معامله پرداخت میکند. فروشنده متعهد میشود کالا را در تاریخ و زمان معین به خریدار تحویل دهد.
قرارداد نسیه (credit): خریدار کالا را فوراً تحویل میگیرد و بهای آن در تاریخ سررسید، به فروشنده پرداخت میکند.
قرارداد آتی: فروشنده مطابق قرارداد صلح، مقدار معینی از دارایی مشخص را در مقابل مبلغی معین به دیگری صلح میکند. فروشنده دارایی مورد مصالحه را در سررسید مشخص تحویل میدهد و خریدار نیز مبلغ مورد مصالحه را در سررسید میپردازد.
طرفین در قالب شرط ضمن عقد به اتاق پایاپای وکالت میدهند که از وجهالضمان آنها متناسب با نوسانات قیمت در بورس بهطرف دیگر اباحه تصرف کند.
هر یک از طرفین میتوانند قبل از سررسید با انعقاد قرارداد صلح دیگری، شخص ثالثی را جایگزین خود در قرارداد صلح اولیه نمایند. پس از تسویه، از قرارداد خارج شوند. کلیه قراردادها در زمان سررسید مقرر تسویه خواهند شد.
قرارداد اختیار معامله (option): این نوع قرارداد خود بر دو نوع اختیار خرید و اختیار فروش است:
- قرارداد اختیار خرید:عرضهکننده کالا، حق خرید مقدار معینی از کالایی مشخص و منطبق با استاندارد بورس را در زمان معین و باقیمت مشخص بهطرف قرارداد مصالحه مینماید. بدون آنکه طرف دیگر ملزم به خرید آن باشد.
- قرارداد اختیار فروش: قراردادی است که بهعنوان شرط ضمن عقد لازم که بهموجب آن (خریدار) حق فروش مقدار معینی از کالایی مشخص و منطبق با استاندارد بورس را در زمان معین و باقیمت مشخص با طرف دیگر مصالحه مینماید. بدون آنکه طرف دیگر (فروشنده) ملزم به فروش آن باشد.
قراردادهای صلح: قراردادهای خاص موضوع ماده ۱۰ قانون مدنی: بورس کالای ایران درصدد آن است که پس از انجام مراحل کارشناسی حقوقی این نوع قراردادها را اجرا کند.
قراردادهای معاوضه (swap): مبادله یک دارایی فیزیکی یا یک تعهد در برابر یک دارایی فیزیکی یا تعهدی دیگر، بهمنظور تمدید یا کاهش زمان سررسید معامله و بورس کالا چیست یا افزایش (کاهش) نرخ برگههای معاملاتی جهت حداکثر نمودن درآمد معاملاتی و یا کاهش هزینههای مالی آن.
فرآیند دادوستد در بورس کالا
دادوستد در بورس کالا طی چهار مرحله به شرح زیر انجام میگیرد:
- در نخستین مرحله، مشتری درخواست خرید یا فروش را به کارگزار یا نماینده او ارائه میدهد. کارگزار نیز سفارش مشتری را در تالار معاملات منعکس میکند.
- در مرحله دوم، سفارش مشتری در تالار معاملات و به روش حراج حضوری اجرا میشود. پس از تکمیل این مرحله، ناظر معامـلات دادوستد انجامشده را در شبکه رایانهای بورس کالا ثبت مینماید.
- پس از ثبت معامله، مرحله سوم دادوستد آغاز میشود. طی آن، اتاق پایاپای پس از پردازش اطلاعات، گزارش نهایی که شامل وضعیت سپردههای موردنیاز، تسویه روزانه و کارمزد معاملات میباشد را تهیه نموده و به دفاتر کارگزاران ارسال مینماید.
- در مرحله چهارم، اتاق پایاپای حسابهای خود را با تمامی کارگزاران تسویه مینماید. و کارگزار نیز بهنوبه خود حسابهای خود را با مشتری تسویه نموده و آگهی انجام معامله را برای مشتری ارسال میکند.
نتیجهگیری
انجام معاملات در بورس کالا هم همانند بورس اوراق بهادار نیاز به تجربه و آموزش کافی در این زمینه دارد. داشتن مدیریت سرمایه دقیق و کارآمد توانایی انجام تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی و اصول رفتارشناسی معاملهگری در سطحی مناسب از نیازهای معاملهگران این بازار است.
این نوشتار توضیحی مختصر درزمینه بازار بورس کالا میباشد تا علاقهمندان به این بازار نیز بتوانند با شناخت آن از روشهای مختلف سرمایهگذاری مطلع شده و در صورت نیاز و علاقه پا این عرصه گذارند.
در پایان از شما دعوت میکنم که اگر تجربه مشابهی در این زمینه داشتید آن را با ما در میان بگذارید. به امید موفقیت و پیروزی روزافزون برای همه دوستان.
سوالات بورس و پاسخ ها
قرارداد سلف موازی همانند قرارداد سلف است با این تفاوت که خریدار میتواند قبل از تاریخ سررسید، قرارداد را به شخص سومی انتقال دهد.
خریداران پس از خریداری کالا و یا به اصطلاح عرضه اولیه میتوانند در بازار ثانویه قراردادهای خود را به شکل سلف موازی استاندارد عرضه نمایند. باید یادآور شد که در معاملات سلف موازی خصوصیت اهرم و فروش استقراضی وجود ندارد.
قرارداد سلف موازی موجب شده برخی از محدودیتهای قرارداد سلف از بین رود. در حقیقت سلف موازی علاوه بر تأمین مالی تولیدکننده، در اوراق بهادار کالا نیز بهعنوان نوعی سرمایهگذاری تلقی میشود.
در سلف موازی قدرت نقد شوندگی بالاتر رفته و تراکنش مالی بیشتری در آن صورت میپذیرد و از طرفی ریسک آن کمتر شده است.
قرارداد سلف موازی دارای مزایای متفاوتی است که ازجمله آن میتوان به امکان کشف قیمت بهصورت لحظه ای و روزانه برای کالاها اشاره کرد، یعنی همواره قیمت کالاها بر اساس خرید و فروش اوراق مشخص هستند و در نتیجه قیمتها شفاف تر هستند.
قرارداد سلف موازی بهخوبی ریسک را پوشش میدهد و در این زمینه بهتر از قرارداد سلف عمل میکنند، زیرا اجازه تغییر وضعیت را به خریدار میدهد.
بهعنوانمثال یک خریدار پس از مدتی و قبل از سررسید، دیگر نیازی به کالا ندارد و میتواند در بازار ثانویه قرارداد خود را باقیمتی مناسب به فروش رساند، این موضوع علاوه بر اینکه از ریسک میکاهد، قدرت نقد شوندگی را نیز بالا میبرد که از دیگر مزیتهای سلف موازی است.
همانطور که بیان شد سلف موازی همان قرارداد سلف است که در آن اجازه فروش قرارداد به شخص ثالث در بازار ثانویه داده شده است. همین یک نکته توانسته مزایای مختلفی را برای خرید آن حاصل کند و رغبت سرمایهگذاری در آن را بیشتر کند.
قراردادهای سلف در بورس کالا چیست؟
قرارداد سلف در بازار بورس چه نوع قراردادی است ؟
قرارداد سلف در بازار بورس نوعی قرارداد است که در آن بین خریدار و فروشنده توافق میشود که مقدار کالای مشخصی در تاریخی که بین دو طرف توافق شده ردوبدل شود و فروشنده کالا را به بورس کالا چیست خریدار در آن زمان تحویل دهد.
کل مبلغ معامله و قیمت کالا در روز عقد قرارداد تعیین میشود و تمامی آن توسط خریدار پرداخت میشود. این قرارداد از جنبههای مختلفی برای فروشنده سودآور است زیرا میزان سرمایه اولیه را برای تولید کالا توسط این قراردادها تأمین کرده است و در چرخه تولید عملیات سریعتر انجام میشود.
از طرفی خریدار به امید اینکه کالا در آینده قیمت مناسبی در بازار خواهد داشت و میتواند از طریق این قرارداد به سود خوبی دست یابد، در آن سرمایهگذاری میکند.
معمولاً خریدار امید دارد که قیمت کالای خریدار شده در آینده بالا رود. معاملات سلف تا حدودی در دسته معاملات آتی قرار میگیرند با این تفاوت که کل مبلغ در ابتدا از سمت خریدار پرداخت میشود و تحویل کالا در زمان مقرر از سوی فروشنده صورت میپذیرد و این تحویل از سمت سازمانهای نظارتی بورس تضمین میشود.
معمولاً در بیشتر کشورها قراردادهای سلف خارج از بورس صورت میپذیرد و در غالب قرارداد توافقی انجام میشود اما در ایران این قراردادها در بورس و طبق استانداردهایی انجام میشود. معاملات سلف در اتاق پایاپای صورت میپذیرد و این معاملات بهصورت کاملاً رسمی هستند.
باید در نظر داشت که اوراق سلف ماهیتاً با اوراق مشارکت و سهام متفاوت بوده و خریدار در آن سهی از مالکیت آن شرکت نخواهد داشت.
معمولاً در این قراردادها اندازه سود تا حدودی مشخص است و برای افرادی که قدرت ریسکپذیری پایینتری دارند مناسبتر است.
اوراق سلف در مقایسه با اوراق اجاره دارای سود بیشتری هستند اما از میزان ریسک بالاتری برخوردار هستند.
باید یادآور شد که این قرارداد قابل انتقال به شخص دیگر نبوده و فرد باید تا زمان تحویل کالا برای دریافت آن منتظر بماند و پس از دریافت کالا آن را به فروش رساند.
در بورس کالا پس از خرید چه مراحلی تا تحویل کالا باید طی شود؟
در بورس کالا پس از خرید چه مراحلی تا تحویل کالا بورس کالا چیست باید طی شود؟
۱- تسویه خرید: بعد از خرید ۱۰ درصد ارزش قرارداد از حساب مشتری برداشته میشود و ۹۰ درصد باقیمانده، طی یک اعلامیه خریدی به خریدار اعلام و تا زمان مشخصشده در اعلامیه خرید مشتری باید بهحساب بورس کالا واریز کند.
۲- ارسال ثبت خریدار به کارگزار فروشنده: بعد از تسویه، کارگزار خریدار، نامهی باربری خریدار را به کارگزار فروشنده اعلام میکند و به همراه مدارک موردنیاز جهت بررسی و گرفتن حواله برای کارگزار فروشنده ارسال میکند.
۳- حواله: کارگزار فروشنده ثبت ارسالی از طرف کارگزار خریدار را به همراه مدارک ارسالی بررسی کرده و پس از تائید برای فروشنده ارسال میکند. فروشنده نیز پس از بررسیهای لازم، شماره حواله را به کارگزار خود (کارگزار فروشنده) اعلام میکند و از طریق کارگزار خریدار این شماره حواله به مشتری اعلام میشود و مشتری اقدام به بارگیری کالای خریداریشده میکند.
بازار فیزیکی بورس کالا چیست؟
بازار فیزیکی بورس کالا چیست؟
یکی از بازارهای بسیار مهم بورس کالا بازار فیزیکی آن است. ماهیت این بازار از حیث تحویل کالا شبیه به بازار سنتی است؛ البته با این تفاوت که قوانین و ساز و کار های مخصوص و مشخص خود را دارد.
ماهیت بازار کالا به این ترتیب است که تولید کنندگان مواد خام مانند پتروشیمی ها و فلزات و محصولات کشاورزی و…که به اصطلاح در بازار فیزیکی بورس کالا به آن ها عرضه کننده گفته میشود، تولیدات خود را در بازار فیزیکی بورس کالا عرضه میکنند.
مصرف کنندگان مواد اولیه نیز که به اصطلاح تولید کنندگان هستند، این مواد اولیه را با ساز و کار مخصوص بازار خریداری میکنند.
تفاوت بازار فیزیکی با بازار سنتی در قوانین حاکم بر آن و ساز و کار خرید آن و قیمت های شفاف آن است.
آیا افراد حقیقی میتوانند در بورس کالا خرید و فروش نمایند ؟
آیا افراد حقیقی میتوانند در بورس کالا خرید و فروش نمایند ؟
آری. همانند بورس اوراق بهادار افراد حقیقی میتوانند با گرفتن کد معاملاتی از کارگزاری ها اقدام به خرید و فروش در بورس کالا کنند
خرید و فروش سهام در بورس به چه شکل انجام میشود؟
خرید و فروش سهام در بورس به چه شکل انجام میشود؟
خرید و فروش سهام در بورس بوسیله کارگزاران و از طریق سیستم رایانه ای انجام میشود. به این ترتیب که کارگزاران به وکالت از سهامداران سفارشات خرید و فروش را وارد سیستم معاملات میکنند.
معاملات در سیستم براساس روش حراج دو طرفه انجام میشود. یعنی نوبتهای خرید براساس قیمتهای بیشتر در هر لحظه و نوبتهای فروش براساس کمترین قیمت در هر لحظه مرتب میشوند و هر زمان که بهترین قیمت خرید و بهترین قیمت فروش برابر شد معامله بر روی سهام انجام میشود.
بورس چیست؟
بورس چیست؟
بورس بازاری است که به صورت متشکل و رسمی فعالیت میکند. بورس دارای انواعی است که عبارتند از:
1- بورس اوراق بهادار، 2- بورس کالا 3- بورس ارز 4- بورس اوراق مشتق
در این وبسایت نمونه سوالات مربوط به آزمون های افتتاح حساب در کارگزاری های بورس و سوالات مربوط به معاملات آنلاین بورس و سایر سوالات متداول در زمینه سرمایه گذاری در بورس پاسخ داده میشود.